-
نام نویسنده
المیرا افلاکی -
تاریخ انتشار
1400/04/28 -
زمان مطالعه
کمتر از ۲ دقیقه
پول چیست؟
هر کشور پول مخصوص به خود دارد. دلار ایالات متحده، یوروی اتحادیه اروپا، روبل روسیه، ین ژاپن و ریال ایران همگی پولهای دولتهای مختلف هستند که به نام وجه رایج آن کشور نیز خوانده میشوند. فلسفه پول تا حدودی شبیه به سؤال «اول مرغ بود یا تخممرغ؟» است. برای این که پول ارزشی داشته باشد، باید چند خصوصیت مانند موارد زیر داشته باشد:
افراد کافی آن را داشته باشند.
تاجران باید آن را به عنوان شکلی از پرداخت بپذیرند.
جامعه باید به ارزشمند بودن آن اعتماد داشته باشد و بداند که در آینده نیز ارزشمند خواهد ماند.
در گذشته روش مبادله پایاپای رواج داشت، یعنی برای خرید کفش، مرغ پرداخت کردید و ارزش کالاهای شما به دلیل ماهیتشان و ذاتی بود. اما با پیدایش سکهها، اسکناس و کارتهای اعتباری، تعریف پول و مهمتر از آن مدل اعتماد به پول فرق کرده است.
نکته کلیدی دیگر این است که ارزش پول در سهولت تراکنش است. دردسر جابجایی چند تن طلا از یک کشور به کشور دیگر، یکی از مواردی بوده است که موجب پیدایش اسکناس شده است. سپس زمانی که افراد بیش از این تنبل شدند، کارتهای اعتباری ابداع شدند. اما کارتهای اعتباری پولی را حمل میکنند که تحت سیطره دولتمردان است. زمانی که افراد این دغدغه را یافتند که آیا سیاستمداران منافع آنها را تأمین کنند یا نه، رمزارزها به عنوان یک جایگزین ارزشمند مطرح شدهاند.
رمزارز چیست؟
پیش از آن که به این سوال پاسخ دهیم که بیت کوین چیست باید با معنی رمزارز آشنا شویم. نخستین رمزارز بیت کوین است. شما احتمالاً نام بیت کوین را بیش از هر رمزارز دیگری شنیدهاید. بیت کوین نخستین محصول اولین بلاکچینی است که از سوی فرد ناشناسی به نام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) اختراع شده است. ساتوشی ایده بیت کوین را در سال 2008 منتظر کرد و آن را به عنوان یک «نسخه کاملاً همتا به همتا» از پول الکترونیکی توصیف کرد.
رمزارزهایی مانند بیت کوین از طریق فرایندی به نام استخراج (Mining) تولید میشوند. استخراج رمزارزها نیازمند رایانههای قدرتمند است که مسائل پیچیده را حل کنند.
بیت کوین تا سال 2011 تنها رمزارز باقی ماند. در ادامه طرفداران بیت کوین برخی نقائص را در آن تشخیص دادند و از این رو تصمیم گرفتند تا سکههای جایگزین را ایجاد کنند که آلت کوین(altcoins) نیز خوانده میشوند تا طراحی بیت کوین از قبیل سرعت، ناشناس ماندن، و مواردی از این دست را بهبود ببخشند. یکی از نخستین آلتکوینها، لایت کوین (Litecoin) نام داشت که هدف آن تبدیل شدن به چیزی مانند نقره در مقایسه با طلایی به نام بیت کوین بود. اما اینک بیش از 1600 رمزارز عرضه شدهاند و انتظار میرود تعداد آنها در آینده باز هم افزایش یابد.
مزیتهای اصلی رمزارزها و بیت کوین چیست؟
برای پاسخ دادن به سوال بیت کوین چیست در این بخش برخی مزایای رمزارزها را نسبت به پولهای سنتی بررسی میکنیم که ناشی از ماهیت نامتمرکز آنها است:
کاهش فساد
قدرت نیازمند مسئولیتپذیری است. اما زمانی که قدرت زیادی در اختیار تنها یک فرد یا نهاد قرار میگیرد، این احتمال وجود دارد که از قدرت سوءاستفاده کنند. «لرد آکتون» به عنوان یک سیاستمدار بریتانیایی در قرن نوزدهم این مفهوم را چنین بیان کرده است: قدرت میل به فساد دارد و قدرت مطلقه به طور مطلق فاسد خواهد بود.» رمزارزها با هدف حل مشکل قدرت مطلق از طریق توزیع قدرت در میان افراد زیاد یا بهتر از آن در میان همه اعضای شبکه پدید آمدهاند. این ایده اصلی در پس فناوری بلاکچین است.
حذف مشکل چاپ پول اضافی و پدید آمدن تورم
دولتها به طور معمول بانک مرکزی دارند و بانکهای مرکزی به طور معمول در زمان مواجهه با مشکلات اقتصادی جدی، از امکان چاپ پول استفاده میکنند. این فرایند به نام تسهیل کمّی
(Quantitative Easing)نامیده میشود. یک دولت با چاپ کردن پول بیشتر میتواند بدهیهای خود را کاهش داده یا ارزش پولش را کاهش دهد. با این حال، این رویکرد مانند یک مسکّن عمل میکند و نهتنها مشکل را عملاً حل نمیکند، بلکه عوارض جانبی منفی آن میتواند گاهی اوقات از خود مشکل نیز بزرگتر باشد.
برای نمونه زمانی که کشوری پول بیش از حد چاپ میکند، ارزش پول آن چنان افت میکند که تورم سر به فلک میکشد و افراد نمیتوانند حتی کالاها و خدمات روزمره مورد نیاز خود را خریداری کنند. به این ترتیب اسکناسها تقریباً به اندازه کاغذ خود ارزش پیدا میکنند. اغلب رمزارزها تنها تعداد سکه محدود و تعیینشدهای دارند. زمانی که همه سکهها به گردش بیفتند، یک نهاد مرکزی یا شرکت در پشت بلاکچین قرار ندارد که به سادگی سکه بیشتری تولید و عرضه کند.
افراد مسئول پول خود هستند.
در پول سنتی، شما همه اختیار پول خود را عملاً به بانک مرکزی و دولت میسپارید. اگر به دولت اعتماد داشته باشید، این گزینه خوبی محسوب میشود، اما همواره به خاطر داشته باشید که دولت میتواند به سادگی حساب بانکی شما را مسدود کند و دسترسی شما را به وجوهتان سلب نماید. برای نمونه در ایالات متحده اگر شما وارث قانونی نداشته باشید و کسبوکاری داشته باشید، دولت میتواند در زمان فوت کردن شما همه داراییتان را تصاحب کند. برخی دولتها میتوانند اوراق بانکی را مختومه اعلام کنند، چنان که دولت هند در سال 2016 چنین کاری را انجام داد. زمانی که از رمزارز استفاده میکنید تنها خودتان به وجوهتان دسترسی دارید.
حذف سهم واسطهها
در زمان استفاده از پول سنتی هر زمان که یک انتقال انجام میدهید، یک واسطه مانند بانک یا یک سرویس پرداخت دیجیتالی سهمی برمیدارد. در زمان استفاده از رمزارز همه اعضای شبکه در بلاکچین در نقش این واسطه هستند، سهم آنها از انتقال پول با فرمول متفاوتی نسبت به پول سنتی محاسبه میشود و از این رو مبلغ بسیار اندکی است.
خدمات به افراد فاقد حساب بانکی
بسیاری از افراد در سراسر جهان فاقد دسترسی به سیستمهای پرداخت مانند بانک هستند و یا دسترسی محدودی دارند. رمزارزها با ترویج تجارت الکترونیک در سراسر دنیا کاری کردهاند که هر کس با داشتن یک گوشی موبایل بتواند شروع به پرداختهای مالی بکند. واقعیت این است که اینک افرادی که به گوشی موبایل دسترسی دارند، از افراد دارای دسترسی به خدمات بانکی فزونی یافته است. در این عصر حتی شمار افرادی که گوشی موبایل دارند، از افرادی که به توالت دسترسی دارند، نیز پیشی گرفته است. با این حال بلاکچین برای مشکل دوم هنوز چارهای نیندیشیده است.
افسانههای رایج در خصوص رمزارز و بیت کوین چیست؟
در طی هیاهوی سال 2017 در مورد بیت کوین، سوءتفاهمهای زیادی در مورد کل صنعت رمزارز رواج یافته است. نکته مهم که باید به خاطر بسپارید این است که هم فناوری بلاکچین و هم محصول جانبی آن رمزارزها همچنان در دوران رشد خود هستند و همه چیز به سرعت در حال تغییر است. در ادامه برخی از مهمترین سوءتفاهمها در خصوص این که بیت کوین چیست را بررسی میکنیم.
رمزارزها فقط به درد مجرمان میخورند.
برخی رمزارزها موجب ارتقای خصوصیت ناشناس ماندن میشوند. این بدان معنی است که در زمان انجام تراکنش، هویت فرد افشا نمیشود. رمزارزهای دیگر نیز بر اساس بلاکچین نامتمرکز تشکیل یافتهاند، یعنی یک دولت مرکزی در پشت آنها قرار ندارد. این ویژگیها موجب شده اغلب رمزارزها برای افراد مجرم محبوبیت پیدا کند. با این حال افراد تابع قانون در کشورهای فاسد نیز میتوانند از مزیت رمزارزها بهرهمند شوند. برای نمونه اگر شما به جهت فساد و یا ناپایداری سیاسی به بانک محلی یا کشور خود اعتماد ندارید، بهترین روش برای ذخیره پول از طریق بلاکچین و داراییهای بلاکچین است.
امکان پرداخت ناشناس با همه رمزارزها وجود دارد.
بنا به برخی دلایل، افراد زیادی بیت کوین را مترادف با ناشناس ماندن میدانند، اما بیت کوین به همراه بسیاری دیگر از رمزارزها اصلاً از ناشناس بودن استفاده نمیکند. همه تراکنشهایی که از طریق رمزارزها صورت میگیرند روی بلاکچین عمومی قرار دارند. برخی از رمزارزها مانند Monero به حریم خصوصی اولویت میدهند، یعنی فردی از خارج نمیتواند مبدأ، مقدار یا مقصد تراکنش را متوجه شود. با این حال، اغلب رمزارزهای دیگر شامل بیت کوین از این روش استفاده نمیکنند.
تنها کاربرد بلاکچین بیت کوین است.
این ایده بسیار نادرستی است. بیت کوین و دیگر رمزارزها یک محصول جانبی کوچک از انقلاب بلاکچین محسوب میشوند. بسیاری بر این باورند که ساتوشی بیت کوین را صرفاً به منظور ارائه نمونهای از طرز کار فناوری بلاکچین ساخته است.
همه فعالیتهای بلاکچین خصوصی است.
افراد زیاد به اشتباه بر این باورند که فناوری بلاکچین به روی عموم باز نیست و تنها کاربران مشترک شبکه آن میتوانند از آن استفاده کنند. با این که برخی شرکتها بلاکچینهای خصوصی خود را ساختهاند که صرفاً در میان کارمندان و شرکای تجاری خودشان استفاده میشود، اما اغلب بلاکچینهایی که در پشت رمزارزهای مشهور مانند بیت کوین هستند، در دسترس عموم قرار دارند. تقریباً هر کس که یک رایانه دارد میتواند به صورت آنی به تراکنشها دسترسی داشته باشد.
ریسکهای بیت کوین چیست؟
رمزارزها نیز مانند هر چیز دیگری در زندگی ریسکهای خاص خود را دارند. چه به خرید و فروش رمزارز بپردازید، چه روی آنها سرمایهگذاری کنید و یا صرفاً آنها را به عنوان پساندازی برای آینده نگهداری کنید، باید ریسکهایشان را ارزیابی کرده و درک کنید. برخی از مشهورترین ریسکهای رمزارزها خاصیت فرّار بودن و فقدان مقررات در مورد آنها است. این ناپایداری به طور خاص در سال 2017 مشخص شد که قیمت بیت کوین و اغلب رمزارزها ناگهان تا بیش از 1000 درصد افزایش یافت و سپس سقوط کرد. با این حال، این هیاهوی رمزارز فروکش کرد، نوسانهای قیمت قابلیت پیشبینی زیادی یافتند و از الگوهای مشابه قیمت سهام و دیگر داراییهای مالی پیروی میکنند.
تعیین مقررات (رگولاسیون) موضوع مهم دیگری در این صنعت محسوب میشود که برای پاسخ دادن به سوال بیت کوین چیست باید در نظر داشته باشیم. نکته جالب این است که هم فقدان مقررات و هم در معرض مقررات بودن برای سرمایهگذاران رمزارزها میتواند موجد ریسکهایی باشد.
کاربردهای بیت کوین چیست؟
درک ماهیت بیت کوین و یافتن پاسخ بیت کوین چیست برای افراد تازهوارد در اغلب موارد دشوار است، زیرا بیت کوین در واقع دو ماهیت متفاوت دارد: طلای دیجیتال و یک شبکه پرداخت
بیت کوین در برابر شبکههای پرداخت دیگر
بیت کوین بر حسب این که یک شبکه پرداخت است، به طرزی کاملاً متفاوت از دیگر نظامهای پرداخت مانند PayPal یا Venmo عمل میکند. اشکال سنتی پرداخت از طریق اینترنت که به نظام مالی سنتی گرایش دارند شامل استفاده از اشخاص ثالث متمرکز و مورد اعتماد برای اجرای تراکنش و ردگیری موجودی حسابهای کاربران هستند.
بیت کوین نیازی به مجوز ندارد.
در مورد خاص بیت کوین، افرادی که مسئول اجرای تراکنشها هستند، دینامیک و به طور بالقوه ناشناس هستند. این عامل تمییز اصلی بیت کوین است که باید درک شود. روش خاص پردازش شدن تراکنشهای بیت کوین به آن اجازه میدهد که بدون نیاز به مجوز کار کند و از این رو در برابر سانسور مقاوم است و روی غیرسیاسی دارد.
هیچ نهاد منفردی به کنترل فعالیت مالی رخ داده روی شبکه نمیپردازد.
ساتوشی ناکاموتو در طرح اصلی بیت کوین برای توضیح سوال بیت کوین چیست چنین نوشته است:
آن چه نیاز داریم یک نظام پرداخت مبتنی بر اثبات رمزنگارانه به جای اعتماد است که به هر دو طرف که تمایل داشته باشند امکان میدهد که به صورت مستقیم با یکدیگر و بدون نیاز به شخص ثالث مورد اعتماد تراکنش داشته باشند.
بدین ترتیب ناکاموتو به طرز کارآمدی یک راهحل نامتمرکز برای مشکلی که به نام فروش مجدد double-spending مشهور است، ابداع کرده است. این مشکل در اغلب نظامهای پرداخت دیجیتالی قبلی دیده شده بود.
بیت کوین به مثابه طلای دیجیتال
اکنون که با مفهوم بیت کوین به عنوان یک شبکه پرداخت آشنا شدیم، برای پاسخ بهتر به سوال بیت کوین چیست به بررسی مفهوم طلای دیجیتال آن میپردازیم. بیت کوین اغلب به جهت امکان این که روی اینترنت به صورتی مشابه پول فیزیکی معامله میشود، به نام پول دیجیتالی نامیده میشود، اما تشبیه آن به طلای دیجیتال معنی بیشتری دارد، زیرا بیت کوین خصوصیتهای درآمدزایی نیز دارد. در آغاز پیدایش شبکه بیت کوین تقریباً در هر ده دقیقه، 50 بیت کوین تولید میشد، اما این عدد با افزایش موجودی بیت کوین هر چهار سال یک بار نصف میشود.
این جدول زمانبندی تا حدود سال 2140 تداوم خواهد یافت و در این زمان شبکه به سقف 21 میلیون بیت کوین خود میرسد. سیاست درآمدزایی بخشی از قواعد اجماعی شبکه بیت کوین محسوب میشود و هیچ بانکدار منفردی مسئولیت کنترل موجودی آن را ندارد.
اهمیت بیت کوین چیست؟
برای پاسخ دادن به سوال بیت کوین چیست باید اشاره کنیم بیت کوین از این جهت مهم است که تا پیش از پیدایش هیچ شکلی از طلای دیجیتال وجود نداشت. وجود یک دارایی دیجیتالی شبه نقد، موجب پیدایش دنیای کاملاً نویی از فرصتها شده است که هرگز از طریق پولهای آنلاین متمرکز قبلی میسر نبودند.
بیت کوین امکان حفظ حریم خصوصی را در تراکنشها حفظ میکند که در موارد وجود یک بانک رگوله شده یا دیگر موسسههای مالی مسئول پردازش پرداختها ممکن نیست. افراد مجرم تنها کسانی نیستند که باید به حریم خصوصی خود اهمیت بدهند حریم خصوصی آنلاین این روزها عملاً یک بخش از امنیت شخصی هر کسی محسوب میشود.
به علاوه بیت کوین شاید برای افرادی که در رژیمهای سیاسی اقتدارگرا که همه جنبههای زندگی افراد را تحت نظارت قرار میدهند، معنی بیشتری داشت باشد. برای نمونه افرادی که تلاش میکنند، پسانداز شخصی خود را از کشوری خارج کنند، این کار را با بهرهگیری از یک رمز عبور بیت کوین که به خاطر سپردهاند راحتتر از هر وسیله فیزیکی دیگری انجام میدهند.
همچنین بیت کوین یک روش مفید برای دور زدن بسیاری از مقررات مالی سراسر جهان محسوب میشود. ماهیت قابل برنامهنویسی بیت کوین به ما امکان میدهد که یک بانک جهانی فاقد بگیر و ببند بسازیم و از این رو تقریباً هیچ کجا لازم نیست با مقررات دستوپاگیر مالی موسسهها و نهادهای مختلف سروکار داشته باشیم.
حذف پول فیزیکی
افزون بر آن برای درک این که اهمیت بیت کوین چیست باید اشاره کنیم دنیا به طور فزایندهای در حال تبدیل شدن به جامعهای بدون پول است که گرچه در نگاه نخست ممکن است جالب به نظر برسد، اما جوانب منفی زیادی نیز دارد. بدون وجود چیزی مانند بیت کوین، نظام مالی دنیا عملاً به ابزاری برای نظارت گسترده تبدیل میشود، زیرا عمده فعالیتها از طریق گوشیهای هوشمند و نه پول فیزیکی صورت میگیرد.
بسیاری از اقتصاددانها و دولتهای سراسر دنیا به دلایل مختلف دوست دارند که جامعه از پول فیزیکی فاصله بگیرد. برای نمونه یک جامعه بدون پول به بانکهای مرکزی امکان میدهد که به سادگی نرخهای بهره منفی را اعمال کنند. به علاوه قانونگذاران میتوانند مالیات را به روش راحتتری گردآوری کنند، برای کنترل سرمایه مقرراتی تعیین کنند و به طور کلی در حالی که با یک ضربه انگشت کل سوابق مالی همه افراد را ردگیری میکنند، میتوانند به سادگی پول افراد را مدیریت کنند.
بدیهی است که جلوگیری از چیزهایی مانند تأمین مالی تروریسم و پولشویی جزو بهانههایی هستند که دولتها برای حذف کامل پول فیزیکی از جامعه دستاویز خود قرار میدهند. اما مشکل اینجا است که وجوه دیجیتالی یک موضوع سیاه و سفید هستند یا افراد کنترل کاملی روی داراییهای دیجیتال خود دارند و میتوانند آنها را به طور خصوصی انتقال دهند و یا امکان این کار اصلاً وجود ندارد. تعبیه درِ پشتی برای رمزگذاری میسر نیست.
دولتها دلایل فوقالذکر را برای حرکت به سوی یک جامعه بدون پول فیزیکی، زمینهای برای تحقق قانون و نظم میدانند، اما واقعیت این است که این موقعیت موجب ایجاد حالت نظارت کامل بر افراد، دست کم در زمینه مالی میشود.
حفظ ارزش پول
بیت کوین عملاً یک جایگزین ضروری برای جلوگیری از یک آینده به شدت پلیسی است که در آن دولتها میتوانند همه فعالیتهای مالی افراد را مورد رصد قرار دهند، به افراد اعلام کنند که میتواند یا نمیتوانند تراکنشی را اجرا کنند و به سادگی از طریق «تأمین مالی داخلی» (Bail-in) یا مالیات تورمی پولشان را به سرقت ببرند.
به طور خلاصه اگر بخواهیم جمعبندی کنیم که اهمیت بیت کوین چیست باید اشاره کنیم بیت کوین از این جهت مهم است که یک نظام مالی جایگزین ایجاد میکند و به افراد امکان میدهد تا به طور آزادانه تراکنشهای مالی را اجرا کرده و ثروت خود را به روشی غیرسیاسی ذخیره کنند.
طرز کار بیت کوین چگونه است؟
برای پاسخ دادن به سوال بیت کوین چیست باید با طرز کار آن نیز آشنا باشیم. بهترین روش برای توضیح و درک طرز کار بیت کوین ارائه مثالی از کارکرد همه چیز در پشت صحنه در زمان ارسال یا دریافت یک تراکنش روی شبکه است. در ادامه مثالی ارائه میکنیم که در آن دو فرد به نام حسن و حسین با هم تراکنش دارند.
حسن پیش از ارسال یا دریافت بیت کوین باید نرمافزاری مانند Bitcoin Core روی سیستم خود داشته باشد که بتواند با این شبکه ارتباط بگیرد. زمانی که حسن نرمافزار را برای نخستین بار اجرا میکند، سابقه کامل همه تراکنشهایی که تاکنون روی شبکه بیت کوین اجرا شده را نمایش میدهد. این کار به نام دانلود بلوک آغازین (IBD) نامیده میشود.
در بیت کوین هر کاربر مسئول اطمینان یافتن از این نکته است که همه تراکنشها از قواعد اجماعی شبکه تبعیت میکنند. این تنها روش برای تأیید این است که بیت کوین دریافتی جعلی نیست. این کار تا حدودی شبیه به بررسی جعلی نبودن اسکناسها یا روکش نبودن طلا است. برای این که مطمئن شویم بیت کوینی که دریافت میکنیم تقلبی نیست، باید به کل سابقه تراکنشهای بیت کوین دسترسی داشته باشیم و به این منظور باید از بلوک آغازین شبکه در سال 2009 آغاز کنیم.
سوابق تراکنشها که از سوی حسن دانلود میشوند در بلوکهایی گروهبندی میشوند و بلوکهای جدید تقریباً هر ده دقیقه یک بار روی شبکه تولید میشوند. این بلوکهای تراکنشها در زنجیرههایی به نام «زنجیرههای بلوکی» (Blockchain) مرتبسازی میشوند.
حسن برای دانلود کل بلاکچین به همتایان دیگر روی شبکه اتصال مییابد. او میتواند آن زنجیره تراکنشها را که منجر به حالت صحیح شبکه بیت کوین میشود را کدگشایی کند، زیرا این شبکه دارای «اثبات عملی کار» (Proof of Work) است و قواعد اجماعی شبکه روی کلاینت نرمافزاری حسن نیز اعمال میشوند.
ماینرها
اثبات عملی کار در بیت کوین برای تصمیمگیری در مورد این که آیا بلوک جدید تراکنشها باید به بلاکچین وصل شود یا نه مورد استفاده قرار میگیرد. یک نظام پرداخت آنلاین سنتی دارای یک شخص ثالث است که اعتبار تراکنشها را تأیید میکند، اما نکته بیت کوین این است که به روشی غیرسیاسی و بدون نیاز به مجوز عمل میکند. زمانی که اثبات کار، به جای یک شخص ثالث مورد تأیید، استفاده میشود؛ تراکنشها میتوانند از سوی یک گروه دینامیک و به طور بالقوه ناشناس از افراد یا نهادها صادر شوند که به عنوان استخراجکنندگان بیت کوین (Miner) شناخته میشوند. این ساختار موجب میشود که از کار انداختن سیستم به شدت دشوار شود.
در طی فرایند ایجاد یک بلوک جدید، ماینرها توان محاسباتی دستگاههای خود را صرف حل یک مسئله بسیار پیچیده ریاضیاتی میکنند. ماینری که بتواند آن مسئله ریاضی را حل کند، مجوز افزودن یک بلوک جدید به زنجیره بلوکهای تراکنشها را کسب میکند. ماینرها همچنین تمایل دارند که منابع عظیم محاسباتی خود را روی این کار صرف کنند، زیرا بیت کوین جدید ایجاد شده به آنها پاداش داده میشود و همچنین همه هزینههای تراکنشهای مرتبط با تراکنشها در بلوک جدیداً اضافه شده به آنها تعلق میگیرد.
حالت فعلی بلاکچین
زمانی که حسن کل بلاکچین را دانلود کند، میتواند حالت کنونی شبکه را بداند و از این رو میتواند تراکنشها را به طور مطمئنی دانلود کند. حسن برای دریافت یک تراکنش یک نشانی بیت کوین جدید در کلاینت نرمافزاری خود ایجاد میکند. این نشانی یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی دارد که آنها را میتوان به عنوان نوعی نام کاربری و رمز عبور تصور کرد که در یک وبسایت معمولی استفاده میشود.
فرض کنیم حسن میخواهد مقداری بیت کوین از حسین دریافت کند و از این رو نشانی بیت کوین جدید خود را به او ارسال میکند. همچنین فرض میکنیم که حسین مقداری بیت کوین از قبل دارد. حسین با امضا کردن یک پیام با کلید خصوصی مرتبط با نشانی بیت کوین خود و افزودن مقداری بیت کوین آن مبلغ را به حسن ارسال میکند. این پیام به سادگی بیان میکند که بیت کوین مرتبط با نشانی حسین باید به نشانی حسن اختصاص یابد. کلاینت نرمافزاری حسن این تراکنش را میبینید، اما باید منتظر بماند تا تراکنش در بلوک جدید الصاق یابد تا مطمئن شود که عملاً تحقق یافته است و آن را تأیید کند. در واقع در صورتی که حسن مقدار زیادی بیت کوین از حسین در ازای نوعی کالا یا خدمات دریافت کرده باشد، باید تا زمان دریافت شش تأیید منتظر بماند.
مشروعیت تراکنش
حسن میداند که تراکنش مشروع است، زیرا کلاینت نرمافزاری بیت کوین بررسی میکند تا مطمئن شود که همه قواعد شبکه رعایت شدهاند. حسین نمیتواند بیت کوین جدید را از هوا ایجاد کند یا بیت کوینی که متعلق به او نیست را ارسال کند، زیرا این نوع فعالیتها از سوی نرمافزار حسن تشخیص داده میشوند.
در مورد مقادیر خرد بسیاری از افراد یک شخص ثالثی به منظور اعتبارسنجی تراکنشها اعتماد میکنند، زیرا کارها آسانتر میشوند، اما باید اشاره کرد که این کار معایبی نیز دارد که شامل موضوعات رعایت حریم خصوصی، امنیت و اعتماد میشوند. معنی این حرف آن است که این احتمال وجود دارد بخش بزرگی از تراکنشهای روزانه که هر روز روی شبکه اجرا میشوند به صورت خود-تایید نباشند.
چه کسی بیت کوین را کنترل میکند؟
بسیاری از افراد علاوه بر سوال بیت کوین چیست این سؤال را نیز در ذهن خود دارند. در روزهای نخست پیدایش بیت کوین، این باور کمابیش رواج داشت که ماینرها قواعد پروتکل بیت کوین را کنترل میکنند. با این حال گذشت زمان ثابت کرد که کاربران در نهایت بیت کوینها را کنترل میکنند.
دلیل این که میگوییم کاربران بیت کوین را کنترل میکنند، این است که ماینرها باید بلوکهایی را ایجاد کنند که افراد آنها را ارزشمند بدانند. اگر ماینرها تلاش کنند قواعد سیستم را تغییر دهند و انواع جدیدی از بلوکها با قواعد متفاوت ایجاد کنند، در این صورت کاربران باید با این مجموعه قواعد جدید موافق باشند و به ماینرها اعلام کنند که همچنان به فعالیت خود روی این شبکه با قواعد متفاوت ادامه میدهند.
اگر کاربران نخواهند از این تغییر قواعد که از سوی ماینرها وضع شده است، پیروی کنند، در این صورت میتوانند این بلوکهای با قواعد جدید را نادیده بگیرند و همچنان از قواعد قدیمی استفاده کند. دلیل این امر آن است که کاربران نرمافزار بیت کوین خاص خود را اجرا میکنند و تا مطمئن شوند که قواعد شبکه به دسترسی رعایت شده است. زمانی که ماینرها بلوکهایی را استخراج کنند که هیچ کاربری ندارد؛ پاداشی دریافت نمیکنند و سودآوری نخواهند داشت. بدین ترتیب بلوکهای نامعتبر ایجاد شده از سوی ماینرها در عمل بیارزش خواهد بود.
این ساختار مشوق در اواخر سال 2017 زمانی که برخی شرکتهای بزرگ حوزه بیت کوین و ماینرها به شبکه جدیدی با محدودیت وزن بلوک بزرگتر جابجا شدند مورد آزمون قرار گرفت و در نهایت مشخص شد که ماینرها تمایلی به استخراج روی چنین شبکهای ندارند و فقط زمان خود را به هدر دادهاند.
توسعهدهندگان Bitcoin Core
در طی سالهای اخیر یک دیدگاه دیگر نیز مطرح شده است که توسعهدهندگان یعنی کسانی که روی Bitcoin Core کار میکنند، بیت کوین را کنترل میکنند، اما این نظریه نیز اشتباه است. اشکال اصلی این نوع اندیشهها آن است که کاربران میتوانند ارتقاهای پیشنهادشده از سوی توسعهدهندگان Bitcoin Core را نادیده بگیرند و یا حتی نرمافزاری که از سوی گروه دیگری از توسعهدهندگان ارائه شده را مورد استفاده قرار دهند.
انشعاب نرم (Soft Fork) مربوط به Segregated Witness به اختصار SegWit یک نمونه عملی از کاربرانی است که پیشنهادهای توسعهدهندگان Bitcoin Core را نادیده گرفتهاند و تلاش کردهاند کدی را اجرا کنند که در یک نسخه رسمی از نرمافزار Bitcoin Core قرار ندارد.
در نهایت توسعهدهندگان و ماینرها روی شبکهای کار خواهند کرد که کاربران ارزشمند بدانند. توسعهدهندگان به طور کلی باید در چارچوب قواعد ارجاعی جاری بیت کوین فعالیت کنند و ماینرها نیز در صورتی که میخواهند بازگشت سرمایه داشته باشند، باید بلوکهایی ایجاد کنند که این قواعد را رعایت کنند.
باید اشاره کنیم که کاربران بیت کوین میتوانند از شبکه خارج شوند و هر زمان روی شبکه دیگری با قواعد متفاوت تراکنش اجرا کنند. معنی این حرف آن است که به طور کلی یک تمایل طبیعی به فعالیت روی شبکه بیت کوین وجود دارد، زیرا پول زمانی مفیدتر است که افراد بیشتری از آن استفاده کنند.
مزایای بیت کوین
همانطور که در مطالب قبل ذکر شد بیت کوین ( bitcoin) و همچنین همه ارزهای دیجیتال موجود دارای ویژگیهای منحصر به فردی میباشند که سبب برتری این واحدهای پولی نسبت به پولهای واقعی رایج شده است که از جمله این ویژگیها میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
غیر متمرکز بودن
غیر متمرکز بودن به این معنا است که تحت نظارت هیچ سازمان یا دولتی نبوده و برای انجام معاملات به وسیله بیت کوین یا دیگر ارزهای دیجیتال نیازی به وجود واسطه و یا نفر سوم برای تأیید معامله نیست.
آسان بودن روند معامله
به دلیل نبود نهاد نظارتی، نداشتن قوانین سخت و پیچیده برای انجام معامله، شفافیت کامل بازار و اطلاعات آن و همچنین عدم مالکیت هیچ دولتی بر روی این بازار انجام معاملات به وسیله بیت کوین یا سایر واحدهای ارز دیجیتالی بسیار سادهتر از بازارهای واقعی است.
امنیت بالا
بیت کوین در واقع معادل فیزیکی نداشته و تنها از رمزهای دیجیتالی ساخته شده است که افراد با ارائه این رمزها میتوانند به انجام فعالیتهای خود در بازار دیجیتال بپردازند، استخراج این رمزها بسیار پیچیده و سخت است و دسترسی به کدهای آن ممکن نیست در نتیجه امکان تقلب و یا انجام معاملات تکراری در بازار ارز دیجیتال تقریباً غیر ممکن است.
ناشناس بودن هویت افراد
یکی از ویژگیهای ویژه بیت کوین ناشناس بودن هویت دو طرف معامله برای یکدیگر است که این ویژگی سبب میشود تا پیگیری افراد انجام دهنده این معاملات تقریباً غیر ممکن شود.
حمل و جا به جایی آسان
به این دلیل که بیت کوین نوعی ارز دیجیتالی است و وجود فیزیکی ندارد حمل و جا به جایی آن بسیار سادهتر از پولهای رایج در دنیای واقعی است.
عدم دریافت مالیات
از آنجا که بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتالی در حال حاضر توسط هیچ کشوری به طور کامل به رسمیت شناخته نشدهاند و دولتها هنوز نمیدانند که چگونه باید با این ارزها برخورد کنند در نتیجه این امر فعالیت در این بازار هم اکنون مشمول مالیات نشده و مکان بسیار خوبی برای انجام معاملات بزرگ است.
برگشت ناپذیری تراکنشها
از آنجایی که هویت افراد در معاملات با بیت کوین کاملاً ناشناس است در نتیجه در صورت ثبت شدن یک تراکنش دیگر امکان بازگشت و یا تغییر در آن ممکن نیست. به دلیل وجود این ویژگی توصیه میشود تا در هنگام انجام این نوع معاملات بسیار دقت نموده و از صحت و درستی اطلاعات کیف پول طرف مقابل مطمئن شوید زیرا در صورت اشتباه در انجام معامله امکان برگشت یا تغییر تراکنش وجود ندارد.
هدف از استخراج بیت کوین چیست؟
البته برای اینکه با بررسی اعتبار تراکنشها بتوانید بیت کوین دریافت کنید باید دو شرط را داشته باشید که یکی از آنها نتیجه تلاش شما و دیگری نتیجه شانس است. به این منظور باید اعتبار 1 مگابایت از تراکنشهای بیت کوین را تأیید کنید و این بخش آسان کار است. اما بخش دوم که به شانس مربوط است این است که باید نخستین ماینری باشید که پاسخ صحیح یک مسئله عددی را به دست میآورید. این فرایند به نام «اثبات انجام کار» (Proof of Work) شناخته میشود.
برای حل این مسئله عددی که اشاره کردیم، نیاز به دانستن ریاضیات یا محاسبات پیچیده نیست. شاید شنیده باشید که ماینرها مسائل پیچیده ریاضی را حل میکنند، اما این مسئله به طرز دقیقی واقعیت را بیان نمیکند. ماینرها در عمل تلاش میکنند تا نخستین افرادی باشند که به یک عدد هگزادسیمال 64 رقمی که «هش» (Hash) نام دارد، دست پیدا کنند. این کار در واقع بیشتر شامل فرایند حدس زدن است.
خبر بد این است که این محاسبه نیاز به یک فرایند طولانی حدس زدن دارد که تعداد کل حدسها در حد تریلیونها است و کار بسیار دشواری محسوب میشود. برای اینکه بتوانید یک مسئله را به عنوان اولین نفر حل کنید، باید از توان محاسباتی زیادی استفاده کنید. برای ماین کردن به روش موفق باید یک «نرخ هش» (Hash Rate) در حد مگاهش بر ثانیه (MH/s)، گیگاهش بر ثانیه (GH/s) یا تراهش بر ثانیه (TH/s) داشته باشید؛ این اعداد حجم بالایی از هش محسوب میشوند.
نحوه استخراج بیت کوین
ماینرها کار استخراج بیت کوین را محض رضای خدا انجام نمیدهند، بلکه برای آن پاداش میگیرند و این پاداش همان بیت کوین است. به عبارت دیگر زمانی که شما برای دوست خود بیت کوین ارسال میکنید، ماینر با فعالیت خود به تأیید شدن تراکنشهای شما کمک میکند و شبکه به آن پاداش میدهد.
پس در ماینینگ سه کار اصلی انجام میشود که عبارتاند از:
تأیید تراکنشهای بیت کوین،
حفظ امنیت شبکهی بیت کوین،
تولید واحدهای جدید بیت کوین به صورت غیرمتمرکز
استخراج بیت کوین از نظر فنی
شاید زمانی که اصطلاح «استخراج بیت کوین» را میشنوید، در ذهن خود سکههایی را مجسم کنید که از دل زمین بیرون کشانده میشوند؛ اما بیت کوین که فیزیکی نیست؛ پس چرا آن را استخراج یا ماینینگ مینامیم؟
چون استخراج بیت کوین که با دستگاه ماینر انجام میشود از نظر فلسفی بیشباهت به استخراج طلا نیست؛ به این صورت که بیت کوینها در طراحیِ کد و پروتکل بیت کوین وجود دارند (مثل طلا که در معادن وجود دارد) اما هنوز قابل دسترسی نیستند (مثل طلاهایی که هنوز از معادن بیرون کشیده نشدهاند)؛ بر اساس پروتکل یا همان قوانین بیت کوین، فقط تعداد 21 میلیون واحد از آن وجود خواهد داشت. مثل طلا که کمیاب و محدود است.
نام علمیتر ماینینگ، اثبات کار (Proof Of Work) است؛ در واقع فرایند استخراج از الگوریتمی به نام اثبات کار سرچشمه گرفته است که فردی به نام آدام بک (Adam Back) اولین بار در سیستم ضد اسپم خود از آن استفاده کرد که هشکش (HashCash) نام داشت.
در اوایل دهه 1990، حملات اسپم به سیستمهای کامپیوتری رواج داشت. حملات اسپم به معنای ارسال پیامها و درخواستهای بیهوده به سیستم برای کند کردن آن است. آدام بک برای جلوگیری از ارسال شدن پیامهای بیهوده از طرف اسپمرها، در اختراع خود این الزام را ایجاد کرد که کاربران برای ارسال پیام باید با کامپیوتر خود یک سری محاسبات ریاضی انجام میدادند که نیازمند به مصرف پردازنده (CPU) بود. با این کار اگر کسی میخواست پیامهای هرزنامه به سیستم ارسال کند، مجبور میشد تا مقدار زیادی قدرت پردازش از خود داشته باشد که مستلزم مصرف کردن برق است.
در واقع اثبات کار به این معنی است که استخراجکنندگان بیت کوین یا ماینرها کاری انجام میدهند که به وسیله آن میتوانند به بیت کوین دست پیدا کنند. ماینرها با تولید بلاکهایی از تراکنشهای معتبر و اتصال آنها به بلاکچین پاداش دریافت میکنند.
نود بیت کوین چیست؟ (NOD)
قبل از هر چیز باید درباره نودها صحبت کنیم؛ یک نود (Node) یا گره در شبکه بیت کوین، کامپیوتر قدرتمندی است که نرم افزار بیت کوین را اجرا و با مشارکت در انتقال اطلاعات، به حفظ کار شبکه بیت کوین کمک میکند.
هر کسی میتواند با دریافت رایگان نرم افزار بیت کوین و اختصاص برق و دانلود کل تاریخچه تراکنشهای بلاک چین (که در حال حاضر حجم آن به حدود 200 گیگابایت میرسد) یک نود را اجرا کند. نودها تراکنشها در تمام شبکه پخش میکنند.
بعضی از نودها شرایطی ویژه دارند که به آنها نود ماینینگ (همان ماینر) میگویند؛ در ابتدای کار بیت کوین، همه نودها ماینر بودند اما امروزه نودهای ماینینگ با نودهای صرفاً اعتبارسنج تفاوت دارند؛ نودهای ماینر که دارای قدرت پردازش زیادی هستند، تراکنشهای بیت کوین را در بستههایی به نام بلاک جمعآوری و سپس آنها را به هم متصل میکنند و بلاک چین را تشکیل میدهند.
تب استخراج بیت کوین این روزها بسیار داغ است؛ نوپا بودن صنعت ماینینگ و شکل جدید درآمدزایی آن باعث شده است تا هر کسی مشتاق باشد که درباره چگونگی انجام این فعالیت بداند. در ادامه با آموزش کامل استخراج بیت کوین همراه باشید.
آموزش استخراج بیت کوین
به منظور حفظ ثبات شبکه و اینکه همه واحدهای بیت کوین سریع استخراج نشوند، در بیت کوین معیاری به نام سختی استخراج هم وجود دارد؛ بلاکهای بلاک چینِ بیت کوین هر ده دقیقه یک بار تولید میشوند؛ اگر قدرت پردازش ماینرهای بیت کوین خیلی زیاد شود، یعنی ماینرها ممکن است بتوانند زودتر از ده دقیقه بلاک را تولید و بیت کوین استخراج کنند.
به همین دلیل سختی استخراج افزایش مییابد تا زمان رسیدن به جواب معادله ده دقیقه طول بکشد؛ از سوی دیگر، اگر قدرت پردازش ماینرها کاهش یابد، یعنی ممکن است زمان ساخت بلاک به زیر ده دقیقه برسد، برای همین در این مواقع سختی کاهش مییابد تا دوباره به همان ده دقیقه برسیم.
همچنین، هر چهار سال یک بار طی رویدادی به نام هاوینگ (halving)، میزان بیت کوینهای تولیدشده به شکل ناگهانی نصف میشود و این باعث میشود که کمیابیِ بیت کوین افزایش یابد؛ تعداد بیت کوینهایی هم که استخراج میشوند، محدود به 21 میلیون واحد است و پس از آن دیگر بیت کوینی تولید نخواهد شد.
در حال حاضر هر ده دقیقه 12.5 بیت کوین تولید میشود که پس از هاوینگ بعدی در می 2020 (اردیبهشت 99) به 6.25 کاهش مییابد. تاکنون بیش از 18 میلیون واحد بیت کوین استخراج شده است؛ پیشبینی میشود که استخراج تمام واحدهای بیت کوین تا سال 2140 طول بکشد.
دستگاه استخراج بیت کوین
برای استخراج بیت کوین نیاز به تهیه یک سری تجهیزات است. نوع و تعداد تجهیزات ماینینگ نسبت به بزرگی یا کوچکی فعالیت میتواند متفاوت باشد. مثلاً بدیهی است که تجهیزات مورد نیاز برای یک فارم (مزرعه) بزرگ با تجهیزات مورد نیاز برای یک فارم کوچک، متفاوت است. اما طبق یک قاعده کلی، برای انجام ماینینگ بیت کوین قطعاً به موارد زیر نیاز است:
دستگاه استخراج مخصوص یا همان ایسیک (ASIC)
کیف پول بیت کوین
اینترنت ثابت (ADSL یا TD-LTE)
برق، کابل و تجهیزات برقی مناسب
تجهیزات تهویه (فن)
مزرعه بیت کوین چیست؟
مزرعه استخراج بیت کوین غیرمتمرکز و بدون نیاز به بانک مرکزی و واسطه است. این ارز در شبکه، از یک کاربر به کاربر دیگر انتقال پیدا میکند؛ ساخت یا راه اندازی مزرعه بیت کوین ابتدا توسط گروهی تحت عنوان ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) اختراع شد و با معرفی این ارز دیجیتالی به مزرعه بیت کوین تغییر نام داد.
بیت کوین در واقع خطوطی از رمزهای رایانهای است که توسط کامپیوترها و سیستمهای بسیار قوی و با انجام محاسبات ریاضی بسیار پیچیده اختراع شده و در حال حاضر با عنوان ارز دیجیتالی و در بیشتر مواقع با عنوان بیت کوین شناخته میشوند.
این خطوط رمزی که در حال حاضر ارزش پولی بسیار زیادی دارند در دنیای دیجیتالی امروز جایگاه ویژهای پیدا کردهاند؛ اگر کسی از شما پرسید مزرعه بیت کویین چیست؟ میتوانید در چند خط بهصورت ساده توضیح دهید که بیت کوین یک ارز دیجیتالی باارزش است که بهزودی هر آدمی لازم است که با آن آشنا شود و چه بسا باید به آن دسترسی داشته باشد.
موارد استفاده از مزرعه بیت کوین
ارزش فعلی مزرعه استخراج بیت کوین بهاندازهای افزایشیافته است که آن را همتراز با طلا در نظر میگیرند. در برخی از مشاغل و کارها از بیت کوین بهعنوان روشی برای پرداخت استفاده میکنند؛ از آنجایی که کسی اجازه کلاهبرداری و سوءاستفاده از بیت کوین را ندارد، بسیاری از مشاغل برای جابهجایی پول از بیت کوین استفاده میکنند.
ویژگی اصلی مزرعه بیت کویین چیست؟
یکی از اهداف اختراع این ارز دیجیتالی مستقل بودن آن است که به اصلیترین و درعینحال محبوبترین ویژگی این ارز دیجیتالی تبدیلشده است؛ برای بسیاری از افراد ویژگی اصلی ساخت مزرعه بیت کوین مستقل بودن آن از دولتها، بانکها و شرکتهای جهانی است.
هیچ شرکت، فرد و یا گروهی نمیتوانند در معاملات بیت کوین (BTC) دخالت کنند و دسترسی داشته باشند و یا هزینه معاملهای را به کسی تحمیل کنند و از همه مهمتر پول مردم را با خود ببرند؛ علاوه بر موارد گفتهشده از ویژگی مستقل بودن مزرعه بیت کوین جنبش بیت کوین بسیار شفاف و واضح بوده و هر معاملهای که صورت میگیرد در یک دفتر عمومی توزیعشده گسترده به نام بلاک چین (Blockchain) ذخیره میشود؛ تمام این ویژگیها باعث جلب اعتماد و همچنین توجه افراد به مزرعه بیت کوین شده است.